Devlet Adamı İsmet İnönü Ve Bir Hatırat
İsmet inönü’nün ülkeye yaptığı iyilikleri sayın deseler elbette ki en büyük iyiliği II.Dünya Harbinin ateşlerine Türkiye’yi düşmekten kurtarması, anlamsız Yemen savaşlarına son vermesi, Garp Cephesindeki başarılarıdır. Ayrıca Zeki Kuneralp gibi çok değerli, donanımlı bilgili bir büyükelçiyi Türkiye’ye kazandırması sayılabilir.
Kuneralp’i, babası Ali Kemal’den dolayı harcamamasıdır.
Bugünlerde elimde Zeki Kuneralp’in Sadece Diplomat isimli kitabını okuyorum. İç siyasetten hiç anlamayan ve haz almayan biri. Ancak dış politikaya diplomasisinin künhüne vakıf bir bilge . Kıbrıs’ı Türkiye’ye kazandıran garantörlük antlaşmalarını yapan Fatih Rüştü Zorlu başkanlığındaki ekibin en donanımlı, en etkin üyelerinden.
O, İsviçre’nin başkenti Bern’de büyükelçi iken bu ülke hakkındaki gözlemleri
“Zenginlerin servetlerini teşhir etmeleri toplum tarafından hoş karşılanmaz. Servet sahibi bir İsviçreli mutena bir evde otursa dahi girişinde ve hayat tarzında daima sade görünmeye dikkat eder. Nazır hanımları birçok ahvalde ev işleri hizmetini yürütürler. Yine nazırlar şehir içinde dahi ara sıra umumi nakil vasıtalarına binmek lüzumunu duyabilirler. Hasılı isviçreliler kaide olarak sıradışı şahsiyetlerden hoşlanmazlar ve bunların da devletin hakimi makamlarına getirmezler.”
“Kurtuluş savaşı’na karşı çıktığı için Nurettin Paşa tarafından linç edilen Ali Kemal’in ölümünden sonra eşi, İsviçre’ye gitti. Oğlu, orada hukuk tahsili gördü, üniversiteyi bitirince “memlekete döneceğim” dedi. Aile büyükleri itiraz etti, seni yaşatmazlar diye dil döktüler, nafile… Bindi trene, geldi. İngilizce, Almanca, Fransızca bilen, donanımlı bi gençti. Dışişleri bakanlığının memuriyet sınavına girdi, kazandı.
İsmet İnönü, Cumhurbaşkanı…
Masasına, sınavı kazananların dosyalarını getirdiler. Birinin üzerinde “menfi” notunu gördü. “İşe alınması muvafık değildir” yazıyordu. Sakıncalı yani, uygun değil… Açtı dosyayı, okudu, kırmızı kalemle belirtilmişti, Ali Kemal’in oğluydu. Menfi’nin üstünü, çizdi, müsbet yazdı, muvafık değildir’in üstünü, muvafakat ediyorum diye yazdı, imzaladı. “Devlete kin yakışmaz, biz bu cumhuriyeti kanla kurduk ama, insanla büyüteceğiz” dedi. Dosyayı uzatırken de, ekledi, “Ben bunu Gazi’den öğrendim!”
Zeki kuneralp 1963 yılında Ankara’da Başbakan İsmet İnönü ile görüşür. Bu görüşmeyi Sadece Diplomat isimli eserinde şöyle anlatır
“Bern Büyükelçiliğinden Londra Büyükelçiliği’ne nakledilmiştim; usul gereği o tarihte başbakan olan İnönü’nün de huzuruna çıktım. Mülakatım sonunda özel maruzat da bulunacağı mı söyleyerek
-Paşam size bir şükran borcum vardır bugüne kadar ödeyemedim müsadeniz de şimdi yapayım dedim ve 23 sene evvel Hariciyeye müracaat ettiğim vakit hakkımda belirtilen tereddütleri ve bunların nasıl kalktığını anlatmaya başladım. İnönü sözümü kesti -Biliyorum evladım biliyorum teşekkür ederim. dedi. Hayret ettim olayı hatırlamasını beklemiyordum Hem de teşekkür ediyordu
Şaşırdım bir şeyler kekeleyip odadan ayrıldım (Zeki Kuneralp Sadece Diplomat s.-35)
Ali Kemal’in oğlu Zeki Kuneralp, Paris, Bern, Londra, Madrid Büyükelçimiz oldu, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarımız oldu. Zeki Kuneralp Madrid’de ASALA’nın saldırısına uğradı, makam otomobiline ateş açıldı, Zeki Kuneralp otomobilde değildi, eşi Necla Kuneralp’le birlikte, bacanağı emekli büyükelçi Beşir Balcıoğlu ve İspanyol makam şoförü Antonio Torres hayatını kaybetti.
Allah hepsine rahmet eylesin.
Bilal Sürgeç
