İSTANBUL (AA) - Açıklanacak istihdam verilerinin ABD ekonomisi hakkında daha çok bilgi vermesi beklenirken, Trump'ın attığı tarife adımlarının küresel ticaret sistemine yansımaları yakından takip ediliyor.
Beyaz Saray, Trump'ın bugünden geçerli olmak üzere Kanada ve Meksika'ya yüzde 25, Çin'e ise yüzde 10 gümrük vergisi uygulayacağına ilişkin açıklamalarını teyit etti.
ABD Başkanı Trump'ın uygulayacağı politikaların enflasyonist baskı oluşturabileceği ve bu durumun ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyonla mücadelede elde ettiği kazanımları tehlikeye atabileceğine ilişkin kaygılar, fiyatlamalar üzerinde etkili oluyor.
Geçen hafta faiz kararını açıklayan Fed, politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tuttu. Politika karar metninde, enflasyonun bir miktar yüksek kalmaya devam ettiği belirtildi.
Fed Başkanı Jerome Powell da düzenlediği basın toplantısında, politika duruşunun eskisine kıyasla önemli ölçüde daha az kısıtlayıcı olması ve ekonominin güçlü kalmaya devam etmesi nedeniyle politika duruşunu ayarlamak için acele etmelerine gerek olmadığını ifade etti.
İş gücü piyasası koşullarının soğuduğunu ve gücünü koruduğunu belirten Powell, enflasyonun ise bir miktar yüksek kalmaya devam etse de uzun vadeli yüzde 2 hedefine çok daha fazla yaklaştığını aktardı.
ABD'de geçen hafta açıklanan verilere göre ABD ekonomisi, 2024'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 2,3 ile beklentilerin altında büyürken, 2024'ün genelinde yüzde 2,8'lik büyüme performansı gösterdi. Ekonominin geçen yılın son çeyreğindeki büyümesinde, tüketici harcamaları ile kamu harcamalarındaki artış etkili oldu.
Geçen yılın son çeyreğinde kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yüzde 2,3 arttı. ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 25 Ocak ile biten haftada 207 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
ABD'de New York Fed Tüketici Güven Endeksi ise ocakta aylık 5,4 puan azalışla 104,1'e düşerken, piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
Öte yandan, Trump'ın Hazine Bakanlığı için aday gösterdiği Scott Bessent, ABD Senatosundan onay alırken, medyada Bessent'in kademeli olarak her ay yüzde 2,5 olmak üzere evrensel tarife planını desteklediği ve gümrük vergisi oranlarının yüzde 20'ye kadar çıkabileceğine dair haberler dikkati çekti.
Söz konusu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,52 seviyesinde dengelendi.
Altının ons fiyatı haftalık bazda yüzde 1,55 yükselişle 2 bin 814 dolardan alıcı bulurken, ons altın 2 bin 817,25 doları görerek rekor kırdı.
Dolar endeksi haftalık bazda yüzde 0,9 yükselişle 108,5 seviyesine çekilirken, Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,9 azalışla 75,3 dolara indi.
New York borsası karışık seyrettiÇin merkezli DeepSeek'in geliştirdiği yapay zeka modelinin rakiplerine göre daha az çip kullanılarak eğitilmesi, yarı iletken sektöründe talep dengesini ve ABD teknolojik hakimiyetini bozabileceği endişesiyle hafta başında teknoloji hisseleri öncülüğünde satış baskısını tetikledi.
ABD'li çip devi Nvidia'nın hisseleri pazartesi yüzde 17'ye yakın kayıpla günü tamamlarken, şirketin piyasa değeri yaklaşık 600 milyar dolar düştü. Bu düşüş, ABD tarihinde bir şirketin yaşadığı en büyük günlük değer kaybı olarak dikkati çekti. Çip şirketi Broadcom'un hisselerinde de yüzde 17,4 azalış görüldü.
Haftanın son işlem gününde bilançosunu yayımlayan ve beklentilerin altında sonuçlar açıklayan ABD'li enerji şirketi Chevron'un hisseleri yüzde 4,5 geriledi. Exxon Mobil'in hisseleri ise beklentilerden iyi kar bildirmesine karşın yüzde 2,5 değer kaybetti.
Gelecek hafta ABD'de bilanço sezonu devam ederken Palantir Technologies, Google, Merck&Co, AMD, Amgen, Qualcomm, ARM, Amazon ve Eli Lilly gibi büyük şirketlerin bilançoları takip edilecek.
Analistler açıklanacak finansal sonuçların, piyasalarda hafta boyunca hisse ve sektör bazlı oynaklıkları artırabileceğini kaydetti.
Bu gelişmelerle haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,64 değer kaybederken, Dow Jones endeksi yüzde 0,27 değer kazandı.
Pazartesi imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ISM imalat sanayi PMI, salı fabrika siparişleri, dayanıklı mal siparişleri, JOLTS açık iş sayısı, çarşamba ADP İstihdam Raporu, dış ticaret dengesi, hizmet sektörü PMI, ISM hizmet sektörü, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.
Avrupa'da gözler BoE'nin faiz kararındaAvrupa borsalarında geçen hafta karışık bir seyir öne çıkarken, gözler gelecek hafta açıklanacak BoE'nin faiz kararı ve ardından BoE Başkanı Andrew Bailey'in yapacağı açıklamalara çevrildi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoE'nin gelecek hafta politika faizinde 25 baz puanlık indirime gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Geçen hafta Avrupa Merkez Bankası (ECB) piyasa beklentileri doğrultusunda üç temel politika faizini 25 baz puan düşürerek, mevduat faizini yüzde 3’ten yüzde 2,75’e, refinansman faizi ve marjinal borçlanma faizini de 25 baz puan düşürerek sırasıyla yüzde 2,90 ve yüzde 3,15’e çekti.
ECB Başkanı Christine Lagarde karar sonrası yaptığı açıklamada, Avro Bölgesi ekonomisinin şimdilik zayıf kalmaya devam edeceğini belirterek, "Ekonomi dördüncü çeyrekte durgunlaştı. Yakın gelecekte de zayıf kalması muhtemel." dedi.
Çoğu enflasyon bileşeninin gelişiminin ECB'nin yüzde 2'lik enflasyon hedefiyle uyumlu olduğunu belirten Lagarde, enflasyon oranının gelecek aylarda muhtemelen mevcut seviye civarında dalgalanacağını ve yıl boyunca yüzde 2 hedefine ulaşacağını söyledi.
Öte yandan, geçen hafta Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) Avro Bölgesi'nde 2024 dördüncü çeyreğe ilişkin öncü büyüme verilerini yayımladı. Verilere göre, 20 üyeli Avro Bölgesi'nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), 2024'ün son çeyreğinde üçüncü çeyreğe kıyasla değişmedi. Piyasa beklentileri, Avro Bölgesi'nde GSYH'nin çeyreklik bazda yüzde 0,1 artacağı yönündeydi.
Ayrıca, Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Alman ekonomisine ilişkin 2024'ün son çeyreğini kapsayan büyüme verilerini açıkladı. Buna göre, Almanya'da mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, geçen yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 daraldı.
Almanya'da yıllık enflasyon ise, ocakta beklenmedik şekilde zayıflayarak yüzde 2,3’e indi. AB uyumlu Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) de ocakta bir önceki aya göre yüzde 0,2 düşerken yıllık bazda yüzde 2,8 yükseldi.
Bunlara ek olarak, Danimarka Merkez Bankası ECB'nin ardından temel faiz oranını 25 baz puan düşürerek yüzde 2,35'e çekti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,28, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,58, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,02 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,75 değer kazandı. DAX 40 endeksi ve FTSE 100 endeksi kapanışta rekor tazeledi.
Gelecek hafta pazartesi Almanya ve Avro Bölgesi'nde imalat sanayi PMI, Avro Bölgesi'nde enflasyon, çarşamba günü Almanya ve Avro Bölgesi'nde hizmet sektörü PMI, Avro Bölgesinde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), perşembe BoE'nin faiz kararı, BoE Başkanı Bailey'in basın toplantısı, Avro Bölgesi perakende satışlar ve Almanya'da fabrika siparişleri, cuma ise Almanya'da sanayi üretimi verileri takip edilecek.
Asya borsaları geçen hafta Hong Kong hariç negatif seyrettiAsya'da ay takvimine göre yeni yılın kutlandığı tatiller nedeniyle işlem hacimleri düşük seyrederken, geçen hafta yarı iletken ve teknoloji hisseleri öncülüğünde artan satış baskısının Asya tarafına da yayılmasıyla Hong Kong hariç negatif bir seyir izlendi.
Geçen hafta bölgede açıklanan verilere göre Japonya'da ocak ayında TÜFE yıllık bazda yüzde 3,4 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Analistler, ülkede enflasyonun güç kazanmaya devam ettiğini belirterek, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) parasal sıkılaşma sürecinde yeni politika adımları atabileceğini söyledi.
Bununla birlikte, Japonya'da aralık ayında sanayi üretimi önceki aya göre yüzde 0,3 ile beklentilerin üzerinde artarken, yıllık olarak yüzde eksi 1,1 ile tahminlerin üzerinde gerçekleşti.
Ülkede ocak ayına ilişkin tüketici güven endeksi ise 35,2 ile beklentilerin altında geldi.
Gelecek hafta, bölgede ABD'nin Çin'e yüzde 10 gümrük vergisi uygulamasının piyasalar üzerindeki etkisi yakından takip edilecek.
Bu gelişmelerle geçen hafta Hong Kong'da Hang Seng Endeksi yüzde 0,79 değer kazanırken, Çin'de Şanghay Bileşik endeksi yüzde 0,06, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,77 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,90 düştü.
Gelecek hafta pazartesi Çin ve Japonya'da imalat sanayi PMI, çarşamba Çin ve Japonya'da hizmet sektörü PMI, cuma günü Japonya'da hane halkı harcamaları ve öncü endeks verileri karşılanacak.
Pazartesi günü Çin'de Çin yeni yılı tatili nedeniyle işlemler gerçekleşmeyecek.
Yurt içinde gözler ocak ayı enflasyonu ve TCMB'nin Enflasyon Raporu toplantısına çevrildiYurt içinde geçen hafta düşüş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,99 değer kaybederek 10.004,38 puandan tamamladı.
Öte yandan, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "BB-", not görünümünü "durağan" olarak teyit etti.
Açıklamada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB), geçen yıl aralık ayından bu yana art arda iki kez 250 baz puanlık faiz indirimi yaparak parasal gevşeme döngüsüne başladığı ve politika faizini yüzde 45'e düşürdüğü anımsatılarak, 2025 sonuna kadar politika faizinin yüzde 28'e düşürülmesinin beklendiği aktarıldı.
Bu gelişmelerle, Dolar/TL, haftayı yüzde 0,5 artışla 35,8461'den kapattı.
Yurt içinde gelecek hafta pazartesi enflasyon ve imalat sanayi PMI, salı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri, reel efektif döviz kuru, perşembe haftalık para ve banka istatistikleri, cuma TCMB enflasyon raporu takip edilecek.
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ocak ayında TÜFE'nin yüzde 4,29 arttığını tahmin ediyor.
Ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 4,29), bir önceki ay yüzde 44,38 olan yıllık enflasyonun yüzde 41,11'e ineceğini öngören ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi ocak ayı itibarıyla yüzde 27,58 oldu.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.000 ve 9.900 seviyelerinin destek, 10.200 ve 10.250 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Muhabir: Mahmut Çil
